22 februari 2022

Oproep: Brabantse dorpsfilms gezocht

Tussen 1948 en 1970 liet zakenman Johan Adolfs ruim 1.500 Nederlandse dorpen vastleggen op film. Ook in Brabant filmde zijn 'Landelijke Filmactie' honderden plaatsen. Van Aalst tot Zeeland is Brabants dorpsleven daardoor op film vastgelegd.

Deze dorpsfilms werden inclusief filmrol en rechten verkocht aan de lokale harmonie, sportvereniging of gemeente. Heel het dorp kwam in beeld, en kocht daarna een kaartje om zichzelf - en de buren - op het witte doek terug te zien. De opbrengst ging naar de lokale opdrachtgever. Veel van deze films zwerven nog rond en dreigen binnenkort verloren te gaan.

Help mee en behoud deze films voor toekomstige generaties

BrabantinBeelden is op zoek naar alle Brabantse dorpsfilms. Om ze te digitaliseren, goed te bewaren en te laten zien. Ben je nog in het bezit van zo'n film of ken je iemand die er nog een heeft, zoals de heemkundekring? Neem dan alsjeblieft contact met ons op, zodat we ook de film van jouw dorp nu kunnen laten zien en veilig stellen voor de toekomst.

We stellen graag zoveel mogelijk van de Brabantse dorpsfilms veilig voor de toekomst en brengen ze samen op een plek. Iedereen kan de gevonden films straks via BrabantinBeelden bekijken.

Heb jij nog een originele dorpsfilm? Neem contact met ons op

Zoek je mee?

Ontbrekende films

Van onderstaande films is bekend dat ze zijn gemaakt, maar ze ontbreken nog in de Brabantse archieven. Zoek je mee naar deze films?

Als we de originele 8mm filmrol van jouw dorp vinden, laten we deze graag digitaliseren, voegen we deze toe aan deze website en bewaren we de film in ons gekoelde filmdepot voor toekomstige generaties. Alles in overleg met de eigenaar van de film natuurlijk, die kosteloos een digitale kopie krijgt.

We zoeken deze films:

Let op: deze lijst is niet compleet, maar noemt alleen de bekende dorpsfilms.

Aalst 1962/1970
Andel 1959/1968
Bakel 1951/1960
Bergeijk 1950/1959
~~Berghem 1953/1963~~~ FILM GEVONDEN!
Berkel 1952
Berlicum 1963
Beugen
~~Breugel 1963~~~ FILM GEVONDEN!
Cuijk 1968
Den Dungen 1967
Den Hout 1956
~~Diessen 1956~~~ FILM GEVONDEN!
Dinteloord 1951/1961
Dommelen 1960
Dongen (1951)/1960
Dorst 1953
Drimmelen 1964
Dussen 1958/1970
Enschot 1960/1967
Escharen 1967
~~Fijnaart 1964~~~ FILM GEVONDEN!
Gemert 1970
~~Gemonde 1967~~~ FILM GEVONDEN!
Giessen 1963
Gilze 1967
Grave 1968
's Gravenmoer 1965
Haarsteeg 1954
Halsteren 1954/1964
Hank 1970
~~Haps 1951/1970~~~ FILM GEVONDEN!
Heerle 1953/1967
Heijningen 1951
Hooge Zwaluwe 1968
Hoogeloon 1964
Hoogerheide 1956/(?)
Klundert 1960
Kruisland 1954
Lage Mierde 1959/1968
Lage Zwaluwe 1963
Langeweg 1954
Ledeacker 1967
Liempde 1964
Lieshout 1951
~~Loon op Zand~~ 1949/~~1953/1959~~~ FILM GEVONDEN!
Luyksgestel 1949/1962
~~Maarheeze 1968~~ ~ FILM GEVONDEN!
Made 1959
Megen 1967
Mierlo 1954
~~Milheeze 1958~~~ FILM GEVONDEN!
Mill 1970
~~Moer 1970~~~ FILM GEVONDEN!
Moergestel 1962
Neerkant 1960
~~Oploo 1958~~ ~ FILM GEVONDEN!
Oudendijk, 1981
~~Reusel, 1968~~ ~ FILM GEVONDEN!
Sint Hubert 1957
Sint-Michielsgestel 1968
Someren 1969
Ulicoten 1959
Vorstenbosch 1968
~~Zevenbergschen Hoek 1964~~ ~ FILM GEVONDEN!

Niet compleet

We weten dat er meer dorpsfilms gemaakt zijn dan er bekend zijn. Deze lijst is dan ook niet compleet. Dus staat jouw dorp er niet tussen, maar ken je er wel een dorpsfilm van die nog niet in een Brabants archief ligt: neem ook dan contact met ons op. Zo help je mee deze bijzondere filmcollectie te bewaren.

Achtergrond

Adolfsfilms

Filmopnames van een Adolfsfilm, Baardwijk 1960 (foto: J. de Bont, collectie Streekarchief Langstraat Heusden Altena nr. WAA84337)

Filmopnames van een Adolfsfilm, Baardwijk 1960 (foto: J. de Bont, collectie Streekarchief Langstraat Heusden Altena nr. WAA84336)

Johan Adolfs

De filmbeelden zijn geregisseerd door de Enschedese zakenman Johan Adolfs (1917 - 1977). Hij legde, meestal in opdracht van de plaatselijke middenstand of een vereniging, het dorpsleven vast in bewegende beelden. Tussen 1948 en 1970 krijgen zo'n 1.500 dorpen in Nederland hiermee hun eigen dorpsfilm. Ook in onze provincie zijn er honderden gemaakt. Meer over de zogenoemde Adolfsfilms vind je in de PDF 'Heel Nederland op de film' van Eddy Appels.

Bewegende foto-albums

Vaste onderdelen van deze bewegende foto-albums: het werk in het gemeentehuis, een rondje langs de huizen, straten en bewoners, demonstraties van bedrijven, een kijkje in de school, en tot slot een lange lange optocht van zoveel mogelijk lokale verenigingen. In de zomer werd de film, vaak in een dag, opgenomen; en in de winter werd deze tegen betaling vertoond in het dorp. En passant registreerde Adolfs hiermee een wereld die er niet meer is.

700 tot 10.000 inwoners

Doel was om zoveel mogelijk mensen in beeld te brengen, zodat ze daarna allemaal een kaartje zouden kopen om naar zichzelf te komen kijken. De opbrengst kwam ten goede aan de lokale club die de film financierde. De dorpen moesten daarom niet te klein zijn, want dan was de actie niet rendabel, en niet te groot, want dorpsgenoten moesten wel nieuwsgierig genoeg zijn om naar hun dorpsgenoten te komen kijken. 700 tot 10.000 inwoners was de ideale dorpsgrootte.

Tijdsbeeld

Dorpsfilm

Ingekorte dorpsfilm over het leven in Son en Breugel, 1968

beeld: J. Adolfs, collectie Gemeente Son en Breugel/RHCe nr. 61192

Een melkboer die verse melk aan huis brengt, fietsende en spelende kinderen in een rustige straat. Een man die het gazon harkt terwijl zijn vrouw de ramen lapt… We kijken naar een ingekorte dorpsfilm van Son en Breugel uit 1968. De complete film kun je bekijken op brabantinbeelden.nl/films.

Krantenknipsel uit 1958, waarin de Stichting Oranjewijk Veghel (S.O.V.) de komst van de filmwagen aankondigt.

Met dank aan Henk van Wanrooij

Mail of bel ons

Contact

Heb jij nog een originele dorpsfilm? Beschikt jouw heemkundekring, muziekvereniging of sportclub over een Adolfsfilm op 8mm-filmrol? Neem contact met ons op.

e-mail: info@brabantinbeelden.nl
telefoon: 073-6818500

Foto bovenin dit artikel: André Ottevanger veegt alvast de straat schoon op de warenmarkt, Veghel 1960 (foto: Harry van Liempd, collectie BHIC nr. 1915-001001)

BiB

Door Mathilde Min

op 22 februari 2022

Reageren

Films in het Verhaal van Brabant in Het Noordbrabants Museum

24 november 2022

...

Films in Het Noordbrabants Museum

Films uit de Brabantse archieven zie je niet alleen terug in documentaires of televisieprogramma's. Ook Het...

16 december 2022

...

Opnieuw campagne met Wim Daniëls

“Zo leuk hè, die oude Brabantse films…” hoor je Wim Daniëls zeggen terwijl hij in de keuken achter zijn laptop naar oude...

6 februari 2024

...

Wolcorso en surprises met Sinterklaas

Het zijn familiefilms van de Eerste Communie, een huwelijk en Sinterklaas, maar ook van uitstapjes en vakanties. Tussen...

8 januari 2024

Podcast Oudste Film

Vanaf vandaag online: een podcast over de oudste film van Brabant. Ga mee op een tijdreis van meer dan 100 jaar, naar...

21 februari 2023

...

Making of: Stop Motion film

Met archiefbeelden kun je heel leuke dingen doen, dat weten lezers van onze site vast.

4 oktober 2022

...

Films Regionaal Archief Tilburg online

Nieuwe partner voor BrabantinBeelden, het foto- en filmgeheugen van Brabant.

Podcast Brabantse dorpsfilms foto van Anton en Marilou

5 september 2022

...

Podcast Brabantse dorpsfilms

Vanaf vandaag online: een podcast over de Brabantse dorpsfilms. Met originele geluidsopnames van toen, nieuwsberichten...

16 december 2023

...

Wim Daniëls in campagne

Rond de feestdagen is Wim Daniëls te zien in reclamespots voor BrabantinBeelden op Omroep Brabant tv en sociale media.

27 oktober 2023

Dit zijn de oudste films van Brabant

Sinds april dit jaar is BrabantinBeelden op zoek naar de oudste film van Brabant. Daarbij hebben we iedereen gevraagd...

1 februari 2023

Bijna 100 films uit Zeeland online

BrabantinBeelden bouwt gestaag verder aan hét foto- en filmgeheugen van Brabant. Met regelmaat voegen we nieuwe films...

22 februari 2024

...

Filmcollectie Bart van Rijsewijk online

Op BrabantinBeelden herleven verhalen van vroeger. Dankzij de omvangrijke schenking van de Berkel-Enschotse filmmaker...

15 juni 2022

...

Fotospread in Brabeau

De nieuwste Brabeau ligt weer in de winkel! Heb jij hem al gespot?

Reacties

Ik heb de film van ledeacker 1967

Hallo Jos, wat leuk dat je een reactie achter laat. De film van Ledeacker 1967 zoeken we inderdaad nog, dus mooi dat jij die hebt!
Zou je een mailtje willen sturen naar info@brabantinbeelden.nl , dan nemen we contact met je op