Weverij De Ploeg

Weverij De Ploeg, gevestigd in Bergeijk, werd in 1923 opgericht op idealistische gronden en groeide uit tot een toonaangevende producent van gordijn-, meubel- en kledingstoffen.

Het bedrijf werd niet alleen bekend door zijn karakteristieke ontwerpen, maar ook door het iconische fabrieksgebouw, ontworpen door Gerrit Rietveld, met de omliggende tuinen van landschapsarchitect Mien Ruys.

De wortels van De Ploeg liggen in de Coöperatieve Productie- en Verbruikersvereniging, opgericht in 1923. Oorspronkelijk was het een landbouwcoöperatie, geïnspireerd door socialistische en sociaal-anarchistische idealen, verwant aan de ideeën van Frederik van Eeden. Een van de oprichters, Willem van Malsen, werd in 1918 ontslagen bij Philips vanwege het verspreiden van het christelijk-sociale blad Opwaarts. Samen met Carl Hijner, zoon van kunstschilder Arend Hijner, wilde hij een zelfvoorzienende gemeenschap opbouwen.

Geboren uit

Idealisme

Leden van de Socialistische Werkgemeenschap De Ploeg voor een woonwagen, 1920

Het ontginnen van heide door leden van de Socialistische Wekgemeenschap De Ploeg

Leden van Socialistische Werkgemeenschap De Ploeg op en bij hun eerste hooiberg, 1920

Leden van socialistische werkgemeenschap De Ploeg, 1920

De eerste kolonie vestigde zich in Best, waar de groep pioniers een landbouwcommune opzette. Ze sloten zich in 1921 aan bij de vereniging Gemeenschappelijk Grondbezit, maar door financiële tekorten en hoog verloop bleek het moeilijk om de idealen te verwezenlijken.

In 1923 werd in Bergeijk een weverij als onderdeel van de coöperatie opgericht, maar deze bleek financieel niet levensvatbaar en sloot in 1925. De handel in textiel van andere fabrikanten was daarentegen wel succesvol, en vanaf 1928 richtte De Ploeg zich op woningtextiel, dat het door externe weverijen liet produceren.

Het bouwen van een woning ten behoeve van de Socialistische Werkgemeenschap, 1920

Foto: vervaardiger onbekend, collectie RHCe, nr. 241219

Teruggang en

Groei

Na de Tweede Wereldoorlog groeide de vraag naar woning- en meubelstoffen enorm door de massale woningbouw. De Ploeg speelde hierop in door eigen productie te starten en zich te richten op hoogwaardige interieurstoffen. De toenemende vraag leidde tot de behoefte aan een grotere productielocatie, wat resulteerde in de bouw van een nieuwe fabriek in de jaren ‘50.

Gerrit Rietveld ontwierp het functionele en lichte fabrieksgebouw, dat symbool stond voor de vooruitstrevende en sociale idealen van het bedrijf. In dezelfde periode richtte De Ploeg ook het meubelbedrijf Spectrum op, dat bekend werd om zijn modernistische designmeubelen.

Vanaf de jaren '70 ging het minder met het bedrijf en in 1991 werd De Ploeg overgenomen door Vescom BV uit Deurne.