Vanaf midden jaren 40 werd het verkeer in Nederland steeds drukker. Er kwamen steeds meer gemotoriseerde voertuigen op de weg, en dat maakte de verkeerssituatie gevaarlijker.
Het aantal verkeersongevallen nam toe en vooral kinderen werden daarbij opvallend vaak slachtoffer. Een oplossing voor dit probleem werd geïnspireerd door een soortgelijk initiatief uit Amerika: verkeersbrigadiers gingen kinderen helpen om drukke wegen rondom scholen veilig over te steken.
Bovenstaande beelden: Dorpsjournaal Eersel 1986, M. Dierks, Collectie RHCe, nr. 0250936
Al snel stonden deze brigadiers bekend als klaar-overs, naar het commando "klaar? over!" dat ze gaven bij het oversteken.
De klaar-overs waren vrijwilligers, vaak ouders van de kinderen die op school zaten. Op vaste oversteekplaatsen hielden zij het verkeer tegen, zodat de kinderen veilig naar de overkant konden lopen. Om de veiligheid te bevorderen en de brigadiers herkenbaar te maken droegen ze een opvallend uniform, vaak bestaande uit witte jassen of oranje hesjes.
Al snel stonden deze brigadiers bekend als klaar-overs, naar het commando "klaar? over!" dat ze gaven bij het oversteken.
In 1959 stonden op de kinderpostzegels afbeeldingen uit het dagelijks leven van kinderen. Op een van de postzegels, die ontworpen werden door kunstenaar Wim van der Salm, stond een klaar-over afgebeeld.
In Tilburg werden niet zomaar klaar-overs ingezet, maar maakten ze gebruik van jeugdverkeersbrigadiers. Verantwoordelijke jongens en meisjes die het goed deden bij de verkeersles op school kregen een opleiding van agent Melis, die het project overzag. Daarna mochten ze in teams van zes hun leeftijdsgenootjes helpen bij het oversteken, gekleed in speciale uniformen en gewapend met een spiegelei. Ook op veel andere plekken werden scholieren ingezet als klaar-over, maar in de loop van de jaren 70 werd dit minder gebruikelijk en werd toch vaak overgegaan op volwassenen.
Bij mij op school waren kinderen uit de hoogste klassen klaar-over. In mijn herinnering wilde iedereen klaar-over zijn. Vooral omdat zij eens per jaar een uitje hadden of een bioscoopbon kregen of zo. Stikjaloers was ik. En hoe je tot dat gelukkige gezelschap van klaar-overs toe kon treden... ik heb nog altijd geen idee.
Wat jammer dat jij nooit 'benoemd' werd tot klaar-over, Mathilde! Ik kan me helemaal voorstellen dat je deze taak graag had vervuld (al helemaal door de leuke extra's die dit opleverde). Hartelijk dank voor je reactie.
We horen het natuurlijk graag wie wél tot één van de gelukkigen behoorde en hoe het je lukte om gekozen te worden...
In Dinteloord, waar ik tm de 2e klas op school zat, hadden we geen klaar-overs.
We verhuisden 1975 naar Gouda, waar ik in de 6e klas klaar-over mocht zijn. Als je een goed cijfer had gehaald voor de verkeerstoetsen (verkeersregels en fietsroute) in de 5e klas, werd je als klaar-over gevraagd en "opgeleid".
Wat leuk om te horen Ellen, vond je het leuk om klaar-over te zijn?
Wij hadden ook een verkeerstoets met een fietsroute, maar geen klaar-overs helaas.
Klaar-over te zijn bond ik prachtig! Ik was trots op dat suffe hesje en op de stop-plank. En zooo leuk als ik dan mijn zusje, buurmeisjes enz. over de straat mocht klaar-overen.
Dat gevoel kan ik me inderdaad ook nog goed herinneren Ellen. Ik vond het zelf ook ontzettend stoer om daar midden op straat te mogen staan en dat dan iedereen voor je stopte :).
