Overslaan en naar de inhoud gaan
Brabant in Beelden
Zoeken
In verhalen, nieuws, films en foto’s
Paardenmarkt op de Heuvel, Oss (foto: Daan Scholte, collectie Stadsarchief Oss nr. DSN1366_44992

De Osse paardenmarkt

Het is tegenwoordig voor veel Ossenaren moeilijk voor te stellen, maar vroeger stond de Heuvel maandelijks vol met paarden. Oss bood plaats aan een van de grootste paardenmarkten in Nederland.

Centrum voor handel in boter en vee

Oss was de oude hoofdstad van het Maasland, een van de kwartieren van de Meierij van ’s-Hertogenbosch. De Osse Heuvel was dan ook al sinds de middeleeuwen het centrale marktplein in deze regio. Daar werd druk gehandeld in boter en vee, een logisch gevolg van de vruchtbare weidegrond die in het Maasland in overvloed beschikbaar was. Een van die markten, gehouden op elke derde donderdag van de maand, legde zich volledig toe op het edelste van alle dieren: het paard. Met nationaal bereik!

De lokale krant De Stad Oss meldde in 1936 onbescheiden dat “de Ossche paardenmarkt groote naam heeft in den lande”.

centrale marktplein

De Heuvel

De Heuvel stond tijdens de paardenmarkt niet alleen vol met dieren, maar ook met pet- en hoeddragende heerschappen: boeren en handelaren. Onder het welbekende handjeklap wisselden de paarden dan van eigenaar. Soms werden ze nog wel even in draf geïnspecteerd. Dat ‘monsteren’ gebeurde dan vaak in het oude Paardenstraatje, een van de drie verbindingsweggetjes tussen het kerkplein en de Heuvel. Tegenwoordig draagt deze weg de toepasselijke naam Monsterstraat.

Het verdiende geld ging overigens niet altijd volledig mee naar huis. Aan de Heuvel zaten ook flink wat cafés, die de bezoekers van de paardenmarkt maar wat graag van een natje en een droogje voorzagen. De krant berichtte in november 1920:

“Iedereen weet, dat op marktdagen een slordig glas gedronken wordt en dat er velen zijn, die meer Schiedammer nat [jenever] naar binnenwerken, dan goed voor hen is. Zoo was het ook op de paardenmarkt”

Jaren 30

Petten en paarden

Na de Tweede Wereldoorlog

Concurrentie

De Osse paardenmarkt, in de open lucht op de Heuvel, had echter te maken met geduchte concurrentie van overdekte markten, zoals de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch. Na de Tweede Wereldoorlog werden aanvankelijk nog steeds drukbezochte paardenmarkten gehouden in Oss. Dat voor de editie van juni 1949 ‘slechts’ 298 paarden werden aangevoerd, kwam volgens de Osse krant door de tijd van het jaar:

“Men kan aan de paardenmarkt merken dat het weer zomer geworden is. Het was deze keer dan ook niet zo druk als we gewoon zijn.”

Ook in de jaren vijftig kwamen paardenhandelaren nog samen in Oss. Persfotograaf Daan Scholte (1907-1973) legde dit destijds uitgebreid vast in een reeks aansprekende afbeeldingen. In het decennium daarna was het wel gedaan met de Osse paardenmarkt en verdween het edele dier definitief van de Osse Heuvel.

Reageer

Beperkte HTML

  • Toegelaten HTML-tags: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd> <h2 id> <h3 id> <h4 id> <h5 id> <h6 id>
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.
  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.