Als de goedheilig man weer terug naar Spanje is, wordt het tijd om de dozen met kerstspullen van zolder te halen.
Het leukste om tevoorschijn te halen is misschien wel de kerststal: vaak gaan deze over van generatie op generatie. In veel families is het stalletje zelfgemaakt van hout en stro. Hebben jullie er in de familie misschien een die is gemaakt door een handige opa of tante?
De stal wordt neergezet: onder kerstboom of op een speciaal tafeltje aangekleed met een tafellaken en misschien een kerstster. Voor wat extra sfeer en authenticiteit kan hij aangekleed worden met mos.
Daarna het spannendste moment: het uitpakken van de beeldjes. Een voor een verschijnen ze uit de kranten waar ze het jaar ervoor voorzichtig in zijn verpakt om het kwetsbare gips te beschermen. Voorzichtigheid is geboden: een verkeerde beweging en een figuurtje is zo zijn arm kwijt. Wie zal het geluk hebben dat ze het kindje Jesus mogen uitpakken?
Kerststallen heb je in alle soorten en maten. De kleinste passen in een luciferdoosje en bevatten maar drie figuurtjes: Jozef, Maria en het kindje. Uitgebreidere groepen bevatten bijvoorbeeld ook de os en de ezel, de herders, de drie koningen, een kameel en soms zelfs een hele kudde schaapjes.
Als een stal al oud is, is het heel erg bijzonder als alle beeldjes onbeschadigd zijn gebleven. Maar aan de andere kant, zo'n kerstgroep met hier en daar een scherfje eraf heeft ook zo zijn charme, daaraan kun je namelijk zien dat hij al jarenlang met veel liefde gebruikt en bekeken wordt.
De meest dierbare kerststalletjes zijn vaak zelfgemaakt. Soms zorgt de actualiteit voor inspiratie om een creatief aan de slag te gaan: wat dacht je van deze kerststal in een ruimteschip uit 1968?
Een kerststal in een sonde nagemaakt van Apollo 8, de eerste missie die in een baan rond de maan werd gebracht. Tilburg, 1968
Foto: Fotograaf H. Chabot, Collectie RAT, nr. 100116_0
Iedere familie heeft hun eigen tradities rond hun kerststal. Ligt het kindje Jezus bij jullie al vanaf het begin in de kribbe, of wordt hij er pas met kerstmis bijgelegd? En leggen de drie wijzen tot Driekoningen een weg af door de kamer naar de kerststal, of staan ze er vanaf het begin al in de buurt?
Kinderen en een gezinsverzorgster van de Katholieke Gezinszorg kleden samen de kerststal aan. Waalwijk, 1948
Foto: Fotopersbureau Het Zuiden, Collectie Streekarchief Langstraat Heusden en Altena , nr. WAA10810
We hebben 97 kerstgroepen met de kerstdagen staan en hangen. Ze komen vanuit landen van over de hele wereld waar we geweest zijn zoals Rusland, Vietnam, Mexico, Canada, Afrika maar ook iit heel veel Europese landen. Ook gemaakt van diverse materialen glas steen gips hout maisbladeren. Het is altijd een heel werk maar ziet er super uit.
Wat moet dat een prachtige, bijzondere sfeer zijn bij jullie, Henri! Hartelijk dank voor je reactie. Ik kan me voorstellen dat niet alleen de materialen per land verschillend zullen zijn, maar vast ook wel het uiterlijk van de figuren. Welke kerstgroep is jouw favoriet of is dat lastig om te zeggen?
Henri reageert per mail op de vraag van Lisette: "Ik heb meerdere maar die uit Roemenië en Mexico zijn wel erg mooi en bijzonder. Verder heb ik ook de kerstgroep van mijn ouders en schoonouders die alle twee 65 jaar oud zijn."
Bedankt voor je reactie, Henri! Wat een bijzondere collectie, zeker ook die kerstgroepen van je ouders en schoonouders. Geniet ervan!
Graag een beschrijving van het Driekoningen-zingen
Zoete herinneringen uit mijn Brabantse jeugd.
Beste A.J. van der Pennen, we hebben op onze website www.bhic.nl een heleboel verhalen over het Drie Koningen zingen, die vindt u leuk om te lezen:
https://www.bhic.nl/page/25/keywords=-koningen,dr…
Voor A.J. van der Pennen en andere geïnteresseerden: nu staat er ook een verhaal over het Driekoningenzingen op BrabantinBeelden, met mooie foto's, videobeelden en zelfs een filmpje met geluid van de Driekoningen-omgang in Tilburg in 1936.
Kijk maar eens hier:
Kerststal opzetten in de vijftiger jaren, ja dat was een feest.
Op de trapnaaimachine werd een hardboardplaat gelegd die bekleed werd met groen crepepapier, daarop nog plakken mos uit het bos. Papa had stalletje zelf gemaakt. Wij als kinderen mochten de beeldjes erin zetten met op een afstandje van de stal de drie koningen met kameel en drijver. Die mochten pas op 6 januari dicht bij de kribbe staan. Maar wat we het spannends vonden was het plaatsen van de zilverkleurige klipjes aan de rand van de hardboardplaat waar vervolgens kleine gedraaide kaarsjes in konden die elke avond , voor het slapen gaan, even mochten worden aangestoken. Zo mooi, zo huiselijk, zo vredig en zo nostalgisch sfeervol.
Beste Marijke, wat een mooie beschrijving van jullie traditie. Ik zelf herken het precies, maar dan vanuit de jaren 60-begin 70. Ook wij mochten iedere dag de kaarsjes uitblazen, mijn vader stak ze aan. En de koningen een stukje dichterbij de stal schuiven. Mooie herinneringen.
Wij hebben in de loop van de jaren vijf kerststalletjes verzameld. Toen wij pas getrouwd waren, woonden wij klein en begonnen met een piepklein kerststalletje. In de loop van de jaren zijn er wat bijgekomen maar de voorkeur voor kleine stalletjes is gebleven. Dit jaar kochten wij in Toscane er eentje van marmer. Prachtig
Wat mooi dat jullie de traditie van de kerststalletjes erin hebben gehouden, Francien. En dat jullie ook dit jaar nog een mooi exemplaar hebben gevonden in Toscane. Hartelijk dank voor je reactie.
geen kerstboom in ons huis! (heidens gebruik) volgens ons moeder. stond wel bij de protestanten(hervormden)
in ons dorp.
hoogtepunt van kerst: de nachtmis. waarin ik mijn
loopbaan als misdienaar begon als kruip-engeltje
Per mail kregen we de volgende reactie. Veel dank daarvoor!
"Bij ons is dat ook het geval. Onze kerststal gaat ook al van generatie op generatie over.
Op de originele doos voor de beeldjes staat 1946.
De beeldjes zijn natuurlijk al vele malen "overgeschilderd", de laatste keer met een spuitbus...!!!
Ik (86) heb er zelf als kind van genoten, toen wij trouwden (in 1961) kregen we de complete stal mee...!!! En wij zullen ´m op onze beurt ook weer doorgeven......!!!
Onze kinderen hebben ervan genoten en onze kleinkinderen ook. Die zijn inmiddels al volwassen...!!!!! De stal is gemaakt door opa Freek die in 1945 uit krijgsgevangenschap weer thuis gekomen was."
